Gallery Ashia - Gallery

Ούτε ο προσφυγικός κάματος, ούτε τα πολλαπλά προβλήματα της σκληρά δοκιμαζόμενης οικογένειας του με τον εκτοπισμό, στάθηκαν ικανά να κάμψουν τη ψυχική δύναμη και το ακμαιότατο ηθικό του λαϊκού αγωνιστή Γιαννή Παναγή Πελεκάνου.

Γέννημα και θρέμμα του μεσαρίτικου κάμπου της Ασσιας, μεγαλωμένος από δύο γονείς που άγγιζαν τα όρια της αγιότητας, διατήρησε μέσα του την αγνότητα της αγροτικής ζωής, την καλλιέργησε με καρτερία και γνησιότητα, στοιχεία που κράτησαν εσωτερικά ότι καλύτερο συγκέντρωσαν χρόνια οι εμπειρίες του.

Ο Γιαννής Πελεκάνος είναι αυτοδημιούργητος ολοκληρωτικά. Τον γνωρίζω από τις καθημερινές παιδικές μας συντροφιές, στην γειτονιά της τζιαμής. Παίξαμε μαζί, τραγουδήσαμε στην μεγάλη αυλή του σπιτιού του, ακούαμε τις κουβέντες των μανάδων και των γειτόνισσων μας όπως έβγαζαν τις μακρές νυχτερινές ώρες το βαμβάκι στη γειτονιά, ξεροψουμίσαμε πολλές φορές τις δύσκολες μέρες του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου αλλά ζήσαμε μαζί και τις χαρές του χωριού μας.

Μπορούμε να ξεχάσουμε τους γάμους που ξενυκτούσαμε; τα πανηγύρια και τις γιορτές; τα θεατρικά μας έργα στο σύλλογο, την κοινή προσπάθεια για το κτίσιμο των σωματείων και των γηπέδων; Ξεχνιούνται οι κόποι και οι θυσίες που μαζί με μια χούφτα άλλους φίλους κτίσαμε και στην προσφυγιά ένα δεύτερο γήπεδο για τον Εθνικό μας; Ξεχνιούνται κοινοί αγώνες επιβίωσης που μέσα σε εξήντα μέρες ετοιμάσαμε στο Τεχνολογικό το δικό μας γήπεδο και γράψαμε με κεφαλαία "ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ ΤΗΝ ΑΣΣΙΑ";

Κάτω από αυτές τις παιδικές, νεανικές και ώριμες εμπειρίες ο Γιαννής εναποθήκευε δύναμη καλλιτεχνική, κρατούσε στη μνήμη αλλά και συγχρόνως ώσπου μια ευλογημένη μέρα μετέτρεψε τις μνήμες σε πίνακες ζωγραφικούς. Οι ζωγραφικές του ικανότητες μας εξέπληξαν. Γέμισε τους τόπους, τα σπίτια μας και τους εκθεσιακούς χώρους με τα δυόροφα, πληθαρόκτιστα της Ασσιας, αποθανάτισε εκκλησίες και γειτονιές, ξανάφερε στο προσκήνιο σκηνές από την καθημερινή ζωή του χωριού, ξαναθύμισε τον ιδρώτα του πατέρα του, των βρακάδων και των μαντηλοδεμένων αγκαλιαρκών της μεσαρκάς. Κομμάτι κομμάτι, γειτονιά με γειτονιά, αυλοτόπια και οικήματα πέρασαν από το μαστορικό πινέλο του αυτοδημιούργητου λαϊκού ζωγράφου της Ασσιας, παλιού πρωτομάστορα κτίστη, του Γιαννή Παναγή Πελεκάνου.

Όμως το αποκορύφωμα αυτής της προσφοράς δεν τον ικανοποίησε. Φαίνεται ότι καίει μέσα του ένας ασίγαστος πόθος μια ακαταμάχητη επιθυμία για επιστροφή, ο "οδυσσειακός" νόστος. Γι' αυτό δεν σταματά. Όπως ζωγράφισε το αγαπημένο του χωριό τώρα άρχισε να το κεντά ποιητικά. Ξαναθυμήθηκε τις γειτονιές, τα χωράφια και τους ποταμούς, τις εκκλησίες και τα καφενεία. Τώρα γράφει μ'ένα δικό του, ξεχωριστό τρόπο τους καημούς και τους πόθους του γυρισμού. Γυροφέρνει νοερά σε κάθε γωνιά, θυμάται τον κάθε νοικοκύρη, περπατά όλες τις στράτες και κατσαγράφει ονομαστικά τα σπίτια. Διασταυρώνει το χωριό σ'όλο του το μήκος και το πλάτος και το τιτλοποιεί κτηματολογικά τις περιουσίες. Θαυμάζω όχι μόνο τη μνήμη μα και τη γνώση του. Όσοι Ασσιώτες ξέχασαν οτιδήποτε από το χωριό μας ας ανατρέξουν στο κείμενο αυτό. Θα τα βρουν όλα.

Εκείνο όμως που συγκλονίζει τον αναγνώστη του ποιητικού αυτού έργου δεν είναι μοναχά η τοπογραφική απεικόνιση του χωριού, ο΄τε η ξεκάθαρη μνήμη του χώρου, είναι το κάτι άλλο που βγάινει από το τεράστιο συναισθηματικό αποθεματικό του αυτοδημιούργητου ζωγράφου-ποιητή. Με λογοτεχνικό, ιδιαίτερα χρωματισμένο, πολλές φερές με άμετρο αλλά ελκυστικό ύφος, ξαναζωντανεύει τη ζωή, τα έθιμα, τον πόνο και το μόχθο, ότι δημιούργησαν και όπως το άφησαν τα ροζιασμένα χέρια των πρωτομάχων της δουλειάς, συγχωριανών του. Δεν αρκείται όμως με τα παλιά και τη ζωή της περιόδου τη ακμής ή του μόχθου. Προχωρά στο σήμερα και προδιαγράφει δυναμικά το αύριο. Δεν αποδέχεται ζυγό σκλαβιάς, νουθετεί επιμένει και καθοδηγεί για την απελευθέρωση. Νοσταλγεί όσα χάσαμε αναζητά το λυτρωμό και εναγωνίως αναφωνεί: